Cá voi Rice chỉ còn 26 con do sự cố tràn dầu Deepwater Horizon

Bạn đã từng nghe nói đến loài cá voi Rice chưa? Vì tên gọi này mới chỉ xuất hiện khoảng 3 năm nên có thể nhiều người chưa biết đến. Cá voi Rice trước đây được phân loại là một phân loài của cá voi Bryde, nhưng vào năm 2021, dựa trên nghiên cứu của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (National Oceanic and Atmospheric Administration, NOAA), nó đã được công nhận là một loài mới với tên gọi “cá voi Rice”.

Loài cá voi Rice này có chiều dài cơ thể lên tới khoảng 13m và nặng khoảng 27 tấn, thật đáng tiếc là chỉ khoảng 1 năm sau khi được đặt tên mới, nó đã được xếp vào danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế, số lượng cá thể trưởng thành của loài cá voi Rice hiện nay được ước tính chỉ còn 27 con. Các chuyên gia cho rằng vụ tràn dầu Deepwater Horizon xảy ra vào năm 2010 là nguyên nhân khiến số lượng cá voi Rice giảm xuống mức thấp như vậy.

Vào ngày 20 tháng 4 năm 2010, tại Vịnh Mexico, Hoa Kỳ, đã xảy ra một vụ nổ tại giàn khoan dầu Deepwater Horizon. Do quá tải động cơ, giàn khoan đã phát nổ và bốc cháy. Mặc dù đã có nỗ lực dập lửa, nhưng sau 36 giờ, giàn khoan đã bị chìm xuống biển. Ống dẫn dầu bị đổ nghiêng, dẫn đến việc dầu liên tục tràn ra biển với số lượng lớn. Vụ việc xảy ra vào tháng 4, nhưng phải đến ngày 19 tháng 9, sau khoảng 5 tháng, lỗ rò rỉ dầu mới được bịt kín hoàn toàn. Trong thời gian đó, một lượng lớn dầu đã tràn ra biển, gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho các sinh vật biển sống gần đó.

Cá voi Rice cũng là một trong những sinh vật biển bị ảnh hưởng bởi vụ tai nạn này. Vịnh Mexico, nơi cá voi Rice sinh sống, cũng chính là nơi xảy ra vụ tai nạn, do đó, thiệt hại ở đây là rất lớn. Vào thời điểm đó, loài cá voi này vẫn chưa được đặt tên chính thức, vì vậy không thể xác định chính xác quy mô thiệt hại. Tuy nhiên, các chuyên gia ước tính rằng vụ tai nạn Deepwater Horizon đã khiến số lượng cá voi Rice giảm khoảng 22%.

Cá voi Rice đã được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế xếp vào nhóm cực kỳ nguy cấp (CR). Điều này có nghĩa là loài này có khả năng tuyệt chủng cao trong tương lai. NOAA đang nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn sự tuyệt chủng của cá voi Rice.

Các loài cá voi lớn như cá voi Rice có nguy cơ va chạm với tàu thuyền cao. Do đặc tính sinh học, cá voi cần phải nổi lên mặt nước để thở, vì vậy chúng dễ dàng va chạm với tàu thuyền. NOAA khuyến cáo nên hạn chế tốc độ tàu thuyền và điều chỉnh lộ trình để tránh va chạm với cá voi. Ngoài ra, NOAA cũng chỉ ra vấn đề tiếng ồn dưới biển ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp của cá voi. Tiếng ồn dưới biển ngày càng nghiêm trọng không chỉ hạn chế khả năng giao tiếp của cá voi mà còn gây ra căng thẳng cho chúng, vì vậy việc giải quyết vấn đề này là rất cấp bách. NOAA đã sửa đổi các hướng dẫn để đánh giá tiếng ồn nhân tạo ảnh hưởng đến động vật biển có vú.

Bên cạnh đó, NOAA còn thực hiện các hoạt động cứu hộ động vật có nguy cơ tuyệt chủng, kiểm tra sức khỏe và nghiên cứu nguyên nhân gây ra các vấn đề này. NOAA cũng có vai trò nâng cao nhận thức và giáo dục cộng đồng về những mối nguy hiểm mà các sinh vật biển, trong đó có cá voi Rice, đang phải đối mặt.

Hiện nay, loài cá voi Rice chỉ còn lại khoảng 27 cá thể. Hy vọng rằng tên gọi của chúng sẽ được lưu giữ lâu dài.