Bạn đã từng nghe nói đến loài cá voi Rice's (cá voi Rice) chưa? Loài cá voi này mới được đặt tên cách đây khoảng 3 năm, nên nhiều người vẫn chưa biết đến nó. Cá voi Rice's trước đây được phân loại là một loài phụ của cá voi Bryde, nhưng vào năm 2021, nghiên cứu của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (National Oceanic and Atmospheric Administration, NOAA) đã công nhận nó là một loài mới có tên "cá voi Rice's".

Cá voi Rice's có chiều dài cơ thể khoảng 13m và nặng tới 27 tấn. Thật đáng buồn là chỉ một năm sau khi được đặt tên mới, loài cá voi này đã được phân loại là loài nguy cấp. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), số lượng cá voi Rice's trưởng thành hiện nay ước tính chỉ còn 26 con. Các chuyên gia cho rằng vụ tràn dầu Deepwater Horizon năm 2010 là nguyên nhân khiến số lượng cá voi Rice's giảm sút nghiêm trọng như vậy.

Vào ngày 20 tháng 4 năm 2010, một vụ nổ xảy ra tại giàn khoan dầu Deepwater Horizon ở vịnh Mexico. Vụ nổ do quá tải động cơ, mặc dù đã được chữa cháy nhưng sau 36 giờ, giàn khoan chìm xuống biển. Ống dẫn dầu bị nghiêng, dẫn đến việc tràn dầu với khối lượng lớn kéo dài. Vụ việc xảy ra vào tháng 4 nhưng phải đến ngày 19 tháng 9, tức là 5 tháng sau, lỗ hổng tràn dầu mới được bịt kín hoàn toàn. Trong thời gian đó, một lượng lớn dầu đã tràn ra biển, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các loài sinh vật biển sinh sống gần đó.

Cá voi Rice's cũng là một trong số các loài sinh vật biển bị ảnh hưởng bởi vụ tai nạn này. Vịnh Mexico, nơi cá voi Rice's sinh sống, chính là nơi xảy ra vụ tai nạn, nên thiệt hại càng lớn. Lúc đó, loài cá voi này chưa được đặt tên mới nên chưa thể xác định chính xác mức độ thiệt hại, nhưng các chuyên gia ước tính rằng vụ tai nạn Deepwater Horizon đã khiến số lượng cá voi Rice's giảm khoảng 22%.

Cá voi Rice's đã được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp vào danh sách các loài cực kỳ nguy cấp (CR). Điều này có nghĩa là loài cá voi này có khả năng cao bị tuyệt chủng trong tương lai. NOAA đang nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn sự tuyệt chủng của loài cá voi Rice's.

Cá voi Rice's và các loài cá voi lớn khác có nguy cơ cao va chạm với tàu thuyền. Do đặc tính của loài cá voi, chúng phải nổi lên mặt nước để thở nên dễ xảy ra va chạm với tàu thuyền. NOAA đang khuyến cáo các tàu thuyền lớn giảm tốc độ và điều chỉnh tuyến đường đi để tránh va chạm với cá voi. Ngoài ra, NOAA cũng chỉ ra vấn đề ô nhiễm tiếng ồn dưới nước gây ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp của cá voi. Tiếng ồn dưới nước ngày càng gia tăng có thể hạn chế khả năng giao tiếp của cá voi, đồng thời gây căng thẳng cho chúng, đây là vấn đề cần được giải quyết khẩn cấp. NOAA đã sửa đổi các hướng dẫn để đánh giá tiếng ồn nhân tạo ảnh hưởng đến động vật có vú biển.

Ngoài ra, NOAA còn thực hiện công tác cứu hộ động vật trong tình trạng nguy hiểm, kiểm tra sức khoẻ, nghiên cứu nguyên nhân... nhằm bảo vệ loài cá voi. NOAA cũng đang nỗ lực nâng cao nhận thức và giáo dục công chúng về những nguy hiểm mà các loài sinh vật biển, trong đó có cá voi Rice's, phải đối mặt.

Hiện nay, cá voi Rice's chỉ còn 26 con. Hy vọng rằng chúng ta sẽ có thể giữ gìn tên gọi của loài cá voi này trong thời gian dài.