Nam Cực giờ đây có mưa thay vì tuyết

Khi nghe đến cụm từ “khủng hoảng khí hậu”, thông thường chúng ta sẽ hình dung ra hình ảnh những con gấu Bắc Cực đang bám víu mong manh trên những tảng băng đang tan chảy. Sự thật là băng ở Bắc Cực đang tan chảy với tốc độ nhanh chóng, điều mà tất cả chúng ta đều biết. Nhưng mối nguy hiểm không chỉ dừng lại ở Bắc Cực. Băng ở Nam Cực cũng đang giảm dần.

Các tảng băng Nam Cực hình thành cách đây khoảng 250 triệu năm, và bắt đầu giảm mạnh kể từ những năm 1980. Kể từ Cách mạng công nghiệp, nhiệt độ trung bình của Trái đất tăng lên, khiến cả Nam Cực, nơi vốn được cho là sẽ đóng băng vĩnh cửu, cũng bắt đầu tan chảy. Vào thế kỷ 21, tốc độ tan chảy băng ở Nam Cực càng tăng nhanh hơn, các chuyên gia cho rằng tốc độ tan chảy hiện nay nhanh gấp 3 lần so với những năm 1990.

Băng ở Nam Cực tăng và giảm theo mùa trong một năm. Tuy nhiên, như có thể thấy trong biểu đồ được công bố bởi Trung tâm Dữ liệu Tuyết và Băng Quốc gia (NSIDC) – một cơ quan trực thuộc Cơ quan Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Hoa Kỳ, diện tích trung bình năm 2022 nhỏ hơn diện tích trung bình năm 1981-2010, và diện tích trung bình năm 2023 nhỏ hơn năm 2022. Nếu băng ở Nam Cực tiếp tục giảm như vậy, không chỉ mực nước biển xung quanh Nam Cực tăng lên mà mực nước biển trên toàn cầu cũng sẽ tăng lên, gây ra thiệt hại do một số khu vực bị ngập lụt. Ngoài ra, việc băng ở vùng cực, nơi có độ mặn thấp, tan chảy có thể dẫn đến tình trạng lưu thông dòng hải lưu trên toàn cầu không diễn ra một cách suôn sẻ.

Những sinh vật sống ở Nam Cực là những đối tượng đầu tiên phải chịu hậu quả khi băng ở đây tan chảy. Trong số đó, chim cánh cụt hoàng đế, loài vật tiêu biểu của Nam Cực, đã phải chứng kiến ​​khoảng 10.000 con chim non chết vì băng tan. Diện tích môi trường sống của chúng bị thu hẹp do băng tan, và những con chim non chưa kịp mọc đủ lông chống thấm nước cần thiết để bơi ở biển đã phải đối mặt với tình trạng băng tan, khiến chúng gặp khó khăn khi bơi lội ở biển.

Thậm chí, người ta còn phát hiện ra vi nhựa trong tuyết rơi ở Nam Cực. Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Canterbury, New Zealand, đã phát hiện ra các mảnh vi nhựa ở 19 khu vực khác nhau ở Nam Cực. Họ cho rằng vi nhựa có thể đến từ những khu vực cách xa Nam Cực tới 6.000 km. Tuyết và băng màu trắng có thể phản xạ hầu hết ánh sáng mặt trời, nhưng nếu vi nhựa màu tối trộn lẫn vào tuyết, khả năng phản xạ ánh sáng mặt trời sẽ giảm, khiến băng tan nhanh hơn.

Không chỉ vậy, người ta còn ghi nhận hiện tượng mưa thay vì tuyết ở Nam Cực. Vào tháng 6 và tháng 7 năm 2023, một số trạm nghiên cứu Nam Cực đã ghi nhận có mưa nhiều lần thay vì tuyết. Điều đáng chú ý là vào thời điểm đó là mùa đông ở Nam Cực, vốn là thời điểm nên có bão tuyết, nhưng lại xuất hiện mưa, điều này thực sự gây sốc.

Trước những thay đổi bất thường này ở Nam Cực, tổ chức môi trường quốc tế Greenpeace đang phát động chiến dịch thành lập khu bảo tồn biển Nam Cực, kêu gọi bảo vệ ít nhất 30% diện tích biển Nam Cực. Tuy nhiên, do các quốc gia ưu tiên lợi ích kinh tế hơn là bảo vệ biển Nam Cực nên những nỗ lực thành lập khu bảo tồn biển Nam Cực liên tục bị đổ vỡ. Vào tháng 10 năm 2023, việc thành lập khu bảo tồn đã bị đình trệ do một số quốc gia thành viên phản đối, bao gồm Trung Quốc, Nga và Ukraina. Chúng ta hy vọng rằng việc thành lập khu bảo tồn sẽ thành công trong cuộc thảo luận dự kiến diễn ra vào năm 2024.

Chúng tôi hy vọng rằng cộng đồng quốc tế sẽ không tiếp tục đặt lợi ích của mình lên trên việc bảo vệ môi trường.