Pandadan Daha Sevimli 'Küçük Panda', Nesli Tükenme Tehlikesiyle Karşı Karşıya

Panda denilince genellikle beyaz gövde, siyah bacaklar, siyah göz çevresi ve siyah kulaklar canlanır aklımıza. İşte burada bildiğimiz pandalarla tamamen farklı görünen, kırmızı renkli bir panda, Kırmızı Panda (Red Panda) var. Bacakları ve karın bölgesi siyah, sırtı ise kırmızımsı renkte olan Kırmızı Pandalar, çoğunlukla ormanlardaki ağaçlarda yaşarlar. Yüksek ağaçlarda bile uzun kuyruklarını kullanarak dengeyi çok iyi sağladıkları söyleniyor. Yüzünde beyaz lekeler olması, panda olduğunu anlamamızı sağlıyor ama ilk bakışta sadece bir ayı gibi görünüyor.

Pandalarla bambaşka bir sevimlilik sunan Kırmızı Panda, insanların beğenisini kazanıyor. Ancak ne yazık ki Kırmızı Panda, Dünya Doğayı Koruma Birliği tarafından Tehlike Altında (EN) olarak sınıflandırılmış, nesli tükenmekte olan bir türdür. Nesli tükenmekte olan türlerin listesi olan Kırmızı Liste'nin Tehlike Altında kategorisinde yer alması, yaban hayatında kısa sürede aşırı nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağı anlamına gelir.

Myanmar, Hindistan, Nepal ve Çin gibi ülkelerde yaşayan Kırmızı Pandaların tahmini dünya çapındaki nüfusu 10.000'in altında. Kırmızı Panda popülasyonu son 20 yıldır hızla azalıyor; tam olarak %40 oranında azaldığı söyleniyor.

Kırmızı Pandaların neslinin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmasının birçok nedeni var. Tüm nesli tükenmekte olan türlerde olduğu gibi, her zaman insan kaynaklı yasadışı avlanma sorun teşkil ediyor. Kırmızı Panda kürkü kullanılarak şapka ve benzeri giysiler üreten kişiler tarafından avlanmaları da söz konusu olsa da, diğer hayvanları yakalamak için ormana bırakılan tuzaklara yakalanıp ölmeleri de sık rastlanan bir durum.

Kırmızı Pandalar kuşlar, yumurtalar ve böcekler gibi şeyleri yeseler de, pandalar olduğu için bambu yemeyi de seviyorlar. Ancak insan eliyle yapılan geliştirmeler nedeniyle bambu ormanlarının alanı giderek daralıyor ve Kırmızı Pandaların hem yaşam alanı hem de yiyecek kaynakları azalıyor. Bambu ormanlarının alan daralması, Kırmızı Pandalar da dahil olmak üzere tüm pandaları tehdit ediyor. İnsan eliyle yapılan doğrudan geliştirmeler olmasa bile, iklim değişikliği nedeniyle yaşam alanlarının azalması da nesli tükenme nedenlerinden biridir. İklim krizi derinleştikçe sel, heyelan ve kar yağışı gibi doğal afetlerin görülme sıklığı da artıyor ve bu durum Kırmızı Pandaların yaşam alanlarının büyük zarar görmesine neden oluyor.

Nepal'de yoğun olarak bulunan Kırmızı Pandalar için Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), Kırmızı Panda yaşam alanlarına insan etkilerinin minimumda kalmasını sağlamak amacıyla Nepal'deki yak sürücüleriyle iş birliği yaparak Kırmızı Panda yaşam alanlarını koruma çalışmalarını yürütüyor. WWF, Kırmızı Panda turizmi de planlıyor; yaban hayatına stres vermeyen, uygun düzeyde gerçekleştirilen turizm, nesli tükenmekte olan türleri korumak için bir yol olabilir. Bunun yanı sıra Kırmızı Pandaları korumak için yasal yaptırımlar da bulunuyor. Kırmızı Panda avlayan veya ticareti yapan kişiler, 10 yıla kadar hapis cezası veya 1.000 dolardan fazla para cezası alabilirler.

IUCN'ye göre Çin'de Kırmızı Pandaları korumak için 40'tan fazla koruma alanı bulunuyor ve Hindistan, Myanmar gibi ülkelerde de 20'ye yakın koruma alanı var. Kar amacı gütmeyen 'Kırmızı Panda Ağı' (Red Panda Network), Kırmızı Pandaları ve onların yaşam alanlarını koruyor. Kırmızı Panda Ağı, yerel topluluklarla iş birliği yaparak Kırmızı Panda popülasyonlarını izliyor ve araştırmalar yürütüyor. Ayrıca bağış kampanyaları da yürütüyorlar, bu konuya ilgi duyanlar araştırıp bakabilirler.