Aldığım Kıyafetlerin Çevreyi Yok Etmesinin Sebebi: Hızlı Moda Sorunu

Alışveriş yapmayı sever misiniz? Moda markaları her seferinde yeni kıyafetler üretiyor ve insanlar kıyafet sıkıntısı yaşamadıkları halde kıyafet sıkıntısı çektiklerini düşünerek giyim tüketimini sürdürüyor. İnternetin gelişmesiyle birlikte online alışveriş yoluyla kıyafet satın alan kişilerin sayısı da artıyor ve moda, tüm dünyadaki insanların ortak paydası haline geldi. Gerçekten giyecek kıyafeti olmadığı için kıyafet alan kişilerin sayısı oldukça azdır muhtemelen.

Kullan-at ıslak mendil, kağıt bardak, plastik bardak veya pipet gibi ürünlerin çevre sorunlarına neden olduğu gerçeği, birçok kişi tarafından zaten biliniyor. Sokaklarda atılmış tek kullanımlık ürünleri gördüğümüzde çevre sorunları hakkında bir kez daha düşünmeye başlıyoruz. Ancak kıyafetler kolayca atılmıyor ve kıyafetleri atsak bile, tekstil toplama kutularına ayrı olarak attıktan sonra ne şekilde bertaraf edildiğiyle ilgilenen kişilerin sayısı oldukça az.

Dünya genelinde üretilen tekstil ürünlerinin %70'inden fazlasının satılmadığı ve yakılarak imha edildiği belirtiliyor. Sadece İngiltere'de her yıl 13 milyon adet kıyafet atılıyor ve istatistiksel verilerinin bile bulunmadığı ülkelerin verilerini de hesaba katarsak, tahmin bile edilemeyecek kadar çok sayıda kıyafetin atıldığını söyleyebiliriz.

Şili'deki Atacama Çölü, dünyanın en büyük tekstil atık depolama alanıdır. Burada atılan kıyafetlerin ne kadar büyük bir alanı kapladığı, uzaydan çekilen uydu fotoğraflarında bile görülebiliyor.

Tekstil ürünleri, tahmin edilenden çok daha fazla olumsuz çevresel etkiye sahip. Öncelikle tekstil üretimi sırasında kullanılan su miktarı oldukça fazla. Bir tişört için 2.700 litreye kadar su kullanıldığı belirtiliyor. Ayrıca tekstil ürünlerinin yakılması ve bertaraf edilmesi sırasında oluşan mikroplastikler de sorun teşkil ediyor. Mikroplastikler çürümez ve doğada kalarak birçok hayvanın besinlerine karışır ve bu hayvanları yiyen insanların vücuduna da girer. Ayrıca tekstil endüstrisi, önemli miktarda sera gazı salınımına neden olan sektörlerden biri olarak biliniyor. Dünya genelindeki sera gazı salınımlarının yaklaşık %10'u tekstil endüstrisinden kaynaklanıyor. Üstelik tekstil üretiminde kullanılan başlıca maddelerden olan polyester, her yıl 350 milyon ton petrol ihtiyacını karşılıyor.

‘Hızlı moda’ (Fast Fashion), moda trendlerine uygun olarak ucuz kıyafetler üreten moda endüstrisi anlamına geliyor. Uniqlo (UNIQLO), Zara (ZARA), H&M gibi markalar buna örnek olarak verilebilir. Bu markalardan kıyafet satın alma deneyiminiz mutlaka olmuştur. İnsanlar farkında olmadan hızlı modayı tüketerek çevreyi tahrip ediyor.

Gelecekte çevre için hangi giyim tüketim ve atık yönetimi yöntemlerini benimsemeliyiz? Giyilmeyen kıyafetleri atmak yerine bağışlamak daha iyi bir seçenektir. Fila Korea, giyilmeyen atık tekstil ürünlerini geri dönüştürerek değerlendirme kampanyası düzenledi. Çalışanlardan ve müşterilerden bağışlanan atık tekstil ürünleri geri dönüştürülerek engelli bakım evlerindeki çocuklar için mobilya üretildi. Ayrıca Freitag, ‘Kara Cuma’ya (Black Friday) karşı bir açıklama yaptı. Kara Cuma nedeniyle ortaya çıkan aşırı tüketimi engellemek için 24 saat boyunca çevrimiçi ve fiziksel mağazalarda satışları geçici olarak durdurdu ve “SATIN ALMAYIN, SADECE ÖDÜNÇ ALIN” sloganıyla müşterilerine 2 haftaya kadar ücretsiz çanta ödünç verme kampanyası düzenledi.

Hızlı modaya karşı çıkan ülkelerde yasal düzenlemeler de yapılıyor. Fransa, tekstil üreticilerinin satılmayan tekstil ürünlerini imha etmesini yasakladı ve geri dönüştürme veya bağışlama zorunluluğunu yasal olarak getirdi.

Günümüzde vintage modasıyla birlikte ikinci el mağazalarına gidenlerin sayısı da artıyor. İkinci el mağazalarının kullanımı, moda akımının ötesine geçerek, tekstil ürünlerinin neden olduğu çevresel tahribatı engellemek için bir başlangıç noktası olmasını umuyoruz.