2020 yılından beri tüm insanlığı zorlayan koronavirüs. 2023'te endemik ilan edildi, ancak korona öncesi yaşama tamamen dönmek imkansız hale geldi. Artık yüz yüze olmayan yaşam biçimlerine alıştık ve yemek siparişi verirken bile kurye ile görüşmemize gerek yok, mağazadan yemek sipariş ederken de kasiyer ile konuşmamız gerekmiyor.

Bu yüz yüze olmayan yaşam biçimi, çalışanların çalışma biçimlerini de büyük ölçüde etkiledi. Koronavirüs bulaşmasının önlenmesi için başlatılan uzaktan çalışma, endemik döneminden sonra da birçok yerde devam etti. Bir istatistiğe göre, işletmelerin yaklaşık %20'si, normalleşmeden sonra da uzaktan çalışmaya devam ediyor. Koronavirüs salgını dönemi gibi %100 uzaktan çalışmak mümkün olmasa da, işe gidip gelme ve uzaktan çalışmayı birleştiren ‘hibrit’ çalışma biçimi de yaygın olarak benimsenmeye başlandı.

Aslında hibrit yöntemin iş verimliliğini artırdığını düşünen işletmeler de var. İş verimliliğinin artmasının nedeni, işe gidip gelirken gereksiz enerji harcanmaması olabilir. Peki, uzaktan çalışmanın yalnızca vücudumuzun enerjisinden tasarruf etmediğini biliyor muydunuz? Yapılan şaşırtıcı bir araştırmaya göre uzaktan çalışma, karbon salımını yarıya kadar azaltabiliyor.

2023 yılında ABD'deki Cornell Üniversitesi ve Microsoft, %100 uzaktan çalışma durumunda karbon salımının %54'e kadar azaltılabileceği yönünde bir araştırma makalesi yayınladı. Uzaktan çalışıldığında işe gidip gelme ihtiyacı ortadan kalktığı için araç kullanımı hızla azalıyor ve bu da böyle bir sonuca yol açıyor. Günümüzde elektrikli araçlar yaygın olarak kullanılmaya başlanmış olsa da, içten yanmalı motorlu araçların oranı hala ezici bir şekilde yüksek, bu nedenle araç kullanımı karbon salımına büyük ölçüde etki ediyor.

Haftada 2-4 gün uzaktan çalışılması durumunda ise karbon salımının %29'a kadar azaltılabileceği belirtiliyor. Dikkat çeken bir nokta, haftada sadece 1 gün uzaktan çalışma durumunda ise bunun sadece %2 etkili olduğudur. Araştırmacılar bunun nedenini, uzaktan çalışma esnasında evde enerji tüketiminin, uzaktan çalışmanın günlük azalttığı miktarı dengelemesinden kaynaklandığını belirtiyor.

Burada, yalnızca uzaktan çalışma yoluyla karbon salımının hızla azaltılamayacağını fark ediyoruz. Gerçekten dikkat etmemiz gereken şey, ‘uzaktan çalışma’nın kendisi değil, uzaktan çalışıldığında karbon salımının azalmasının ‘nedeni’dir.

Yani işe gidip gelme şekline değil, işe gidip gelme şekline odaklanmamız gerekiyor. İşe gidip gelindiği takdirde, kişisel araç değil, toplu taşıma araçlarıyla işe gidip gelmek karbon salımını azaltabilir. Tersine, uzaktan çalışılıyor olsa bile, iş çıkışı araçla iş dışı amaçlı dışarı çıkılırsa, karbon salımını azaltma etkisi görülmez.

Uzaktan çalışıldığında karbon salımının azalmasının bir diğer nedeni de ofiste kullanılan enerjiyi azaltma imkanıdır. Ancak burada da yalnızca sonuca odaklanmamak gerekir. Evden çalışılıyor olsa da, elektrik, doğalgaz gibi enerji tüketiminin yüksek olması durumunda karbon salımı etkisi sınırlı kalacaktır. Tersine, ofisten çalışılıyor olsa da, enerji verimliliği yüksek ürünler kullanılırsa karbon salımı önemli ölçüde azaltılabilir.

Sonuç olarak bu araştırma sonucundan çıkarılacak en önemli nokta, çalışma biçiminden çok yaşam biçiminin önemidir. Toplu taşıma kullanımını alışkanlık haline getirmek ve enerji yönetimini dikkatli bir şekilde yapmak, hangi çalışma biçimini seçerseniz seçin, çevreye katkı sağlamanıza olanak tanır. Bunu aklınızdan çıkarmamanızı rica ediyorum.