'ฟูเป่า' แพนด้ายักษ์ สัตว์ยอดนิยมของเกาหลีใต้ เบื้องหลังความเศร้า

ในปี 2566 คำที่คนเกาหลีค้นหามากที่สุดมีอยู่คำหนึ่ง นั่นคือ ‘พูบาว’ แพนด้าตัวน้อยนั่นเอง

พูบาวเป็นแพนด้าที่เกิดในสวนสนุกแห่งหนึ่งของเกาหลีใต้ รูปลักษณ์และพฤติกรรมที่น่ารักของมันเป็นที่รู้จักผ่านทางยูทูป จนทำให้มันได้รับความนิยมอย่างมาก ในเกาหลีใต้ มีการตีพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับเรื่องราวของพูบาว และมีการออกอากาศรายการโทรทัศน์เกี่ยวกับครอบครัวของพูบาวด้วย ในช่วงฤดูใบไม้ผลิปี 2567 มีผู้คนจำนวนมากเดินทางไปยังสวนสนุกที่พูบาวอาศัยอยู่ เพื่อที่จะได้เห็นพูบาวก่อนที่มันจะเดินทางกลับไปยังประเทศจีน มีรายงานว่าจำนวนผู้เข้าชมสวนสนุกแห่งนี้เพิ่มขึ้นประมาณ 20% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ซึ่งก็พอจะเดาได้ว่าพูบาวได้รับความนิยมมากแค่ไหน

แพนด้าตัวน้อยน่ารักอย่างพูบาวนั้น จัดอยู่ในประเภทแพนด้ายักษ์ แต่ทราบหรือไม่ว่า แพนด้ายักษ์นั้นถูกจัดอยู่ในรายชื่อสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ของสหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ (IUCN) หรือ Red List ในสถานะเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ (VU) มีรายงานว่าแพนด้ายักษ์เหลืออยู่บนโลกนี้ประมาณ 1,800 ตัวเท่านั้น โชคดีที่จำนวนประชากรแพนด้ายักษ์มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นทศวรรษ 2000 เป็นต้นมา แต่ถึงกระนั้นก็ยังคงถูกจัดอยู่ในสถานะสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ ดังนั้นจึงจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับมันอย่างต่อเนื่อง

สาเหตุหนึ่งที่ทำให้แพนด้ายักษ์ใกล้สูญพันธุ์ก็คือ อาหารของมันลดลง แพนด้ายักษ์กินไผ่เป็นอาหารหลัก แต่เนื่องจากมนุษย์ขยายพื้นที่อยู่อาศัย ทำให้มีการตัดไม้ไผ่จำนวนมาก ส่งผลให้แพนด้ามีอาหารกินลดลงอย่างมาก นอกจากนี้ สาเหตุที่ทำให้แพนด้ายักษ์ใกล้สูญพันธุ์อีกประการหนึ่งก็คือ ความสามารถในการสืบพันธุ์ที่ลดลง แพนด้ายักษ์สามารถออกลูกได้ครั้งละ 1 ตัว เช่นเดียวกับมนุษย์ ระยะเวลาตั้งท้องนานถึง 5 เดือน และหลังจากลูกแพนด้าเกิดก็จะต้องกินนมแม่นานถึง 18 เดือน

ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า ปัญหาที่ร้ายแรงกว่าอาหารลดลงและความสามารถในการสืบพันธุ์ลดลง ก็คือ พื้นที่อยู่อาศัยลดลง แพนด้ายักษ์อาศัยอยู่ส่วนใหญ่ในมณฑลยูนนาน เสฉวน และชิงไห่ของประเทศจีน ในอดีตพื้นที่เหล่านี้เคยเป็นป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ แต่เมื่อมีการพัฒนาพื้นที่ ทำให้พื้นที่อยู่อาศัยของแพนด้ายักษ์ลดลงอย่างมาก ดังภาพที่แสดง

เนื่องจากแพนด้ายักษ์อาศัยอยู่เฉพาะในประเทศจีนเท่านั้น รัฐบาลจีนจึงได้พยายามอย่างเต็มที่ในการป้องกันไม่ให้แพนด้ายักษ์สูญพันธุ์

เพื่อปกป้องสัตว์ป่าทั้งหมด ไม่ใช่แค่แพนด้ายักษ์เท่านั้น รัฐบาลจีนได้ออกกฎหมายคุ้มครองสัตว์ป่า ซึ่งห้ามการล่าสัตว์และการค้าสัตว์ป่าโดยผิดกฎหมาย นอกจากนี้ ยังมีกฎหมายคุ้มครองธรรมชาติ เพื่อปกป้องป่าไม้ แม่น้ำ และทะเลสาบที่แพนด้ายักษ์อาศัยอยู่ ในปี 2552 ได้มีการออกกฎหมาย “คุ้มครองป่าไผ่” เพื่อป้องกันไม่ให้มีการครอบครองหรือตัดไม้ไผ่ซึ่งเป็นอาหารของแพนด้ายักษ์โดยผิดกฎหมาย และยังมีโครงการฟื้นฟูป่าไผ่อยู่ด้วย

เพื่อแก้ปัญหาเรื่องความสามารถในการสืบพันธุ์ที่ต่ำของแพนด้ายักษ์ รัฐบาลจีนกำลังทำการวิจัยเกี่ยวกับระบบนิเวศและการสืบพันธุ์ของแพนด้ายักษ์อยู่ โดยพยายามพัฒนาเทคนิคการผสมเทียม และขยายสถานที่สำหรับสนับสนุนการสืบพันธุ์ นอกจากนี้ ยังมีการร่วมมือกับนานาชาติเพื่อพัฒนาเทคนิคการสืบพันธุ์ด้วย

โลโก้ของกองทุนสัตว์ป่าโลก (WWF) มีรูปร่างเป็นแพนด้า โดยได้รับแรงบันดาลใจจากแพนด้ายักษ์ชื่อ ‘ฉีฉี’ ที่ถูกนำมาเลี้ยงไว้ที่สวนสัตว์ลอนดอนในปี 2504 สาเหตุที่แพนด้าถูกเลือกเป็นโลโก้ของ WWF ก็เพราะว่า ในบรรดาสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ แพนด้าเป็นสัตว์ที่ได้รับความรักจากผู้คนทั่วโลกได้ง่าย นอกจากนี้ แพนด้ายังเป็นสัตว์สีดำและขาว ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการพิมพ์ได้ด้วย

แพนด้ากลายเป็นโลโก้ของ WWF และเป็นสัญลักษณ์ของการรณรงค์อนุรักษ์สัตว์ใกล้สูญพันธุ์ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าความสนใจในตัวพูบาวจะนำไปสู่ความสนใจในสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ด้วยเช่นกัน