'ราชาแห่งสัตว์ป่าอยู่ในอันตราย' สิงโตเผชิญวิกฤตใกล้สูญพันธุ์

สิงโตที่ว่องไวและแข็งแกร่งที่ค้นหาเหยื่อก่อนจะวิ่งเข้าไปล่าอย่างรวดเร็ว ยามใดที่เห็นแผงคอที่งดงามราวกับมงกุฎ มันช่างดูสง่างาม แต่รู้หรือไม่ว่าราชาแห่งสัตว์ป่าก็ไม่อาจอยู่ยงคงกระพันได้เช่นกัน? ปัจจุบันสิงโตกำลังเผชิญกับภาวะใกล้สูญพันธุ์

ปัจจุบันสิงโตมีจำนวนประมาณ 20,000 ตัวทั่วโลก สิงโตป่าอาศัยอยู่ส่วนใหญ่ในทวีปแอฟริกาและบางส่วนในตะวันออกกลาง โดยใช้ป่าและทุ่งหญ้าเป็นถิ่นที่อยู่อาศัย สิงโตถูกจัดอยู่ในประเภทเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ (VU) โดยสหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ (IUCN) และจำนวนประชากรก็ยังคงลดลงเรื่อยๆ จึงมีความเสี่ยงที่จะสูญพันธุ์

ถิ่นที่อยู่อาศัยของสิงโตลดลงอย่างมากเนื่องจากการกระทำของมนุษย์ ปัจจุบันถิ่นที่อยู่อาศัยของสิงโตเหลือเพียงประมาณ 8% ของพื้นที่เดิมเท่านั้น สาเหตุหลักที่ทำให้ถิ่นที่อยู่อาศัยของสิงโตลดลงคือการพัฒนาที่ดินของมนุษย์และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ แม้ว่าจะมีความพยายามในการจัดตั้งพื้นที่คุ้มครองสิงโต แต่การแบ่งพื้นที่คุ้มครองออกเป็นส่วนๆ กลับส่งผลเสียต่อสิงโตซึ่งเป็นสัตว์สังคม ส่งผลให้ความสามารถในการสืบพันธุ์ลดลงหรือความหลากหลายทางพันธุกรรมลดลง เป็นต้น

อาจกล่าวได้ว่าศัตรูตัวฉกาจของสิงโต ราชาแห่งสัตว์ป่าและนักล่าในป่า คือมนุษย์นั่นเอง ด้วยความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ทำให้มนุษย์สามารถขยายพื้นที่อยู่อาศัยได้มากขึ้น แต่ในขณะเดียวกันสัตว์ป่าก็ต้องสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัยไปเช่นกัน นอกจากการลดลงของถิ่นที่อยู่อาศัยแล้ว อาหารของสิงโตก็ลดลงเช่นกัน ส่งผลให้สิงโตจำนวนมากหาอาหารไม่พอกิน ซึ่งนำไปสู่การลดลงของจำนวนประชากรและภาวะใกล้สูญพันธุ์ในที่สุด เมื่อสิงโตออกไปหาอาหารและเข้าไปในเขตที่อยู่อาศัยของมนุษย์ มนุษย์ก็จะรู้สึกหวาดกลัวและฆ่าสิงโต สิงโตต้องเสียชีวิตเพราะพยายามหาอาหารที่มนุษย์แย่งชิงไป

แน่นอนว่าหากสิงโตปรากฏตัวในบริเวณที่เราอาศัยอยู่ การฆ่าสิงโตอาจเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด เพราะเราอาจตกเป็นเหยื่อของมันได้ แต่การฆ่าสิงโตในกรณีจำเป็นเช่นนี้ต่างจากการที่มนุษย์บางกลุ่มออกล่าสิงโตอย่างจงใจ

บางคนอาจสงสัยว่า ‘สิงโตที่น่ากลัวเช่นนั้นจะล่าได้อย่างไร?’ แต่ความจริงแล้วมีมนุษย์จำนวนไม่น้อยที่ล่าสิงโต มนุษย์บางกลุ่มล่าสิงโตเพื่อนำหนัง ฟัน หรือกระดูกไปขายและแสวงหาผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ ซึ่งนับว่าเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้สิงโตตกอยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์

เราสามารถพบเห็นสิงโตได้ง่ายๆ ในสวนสัตว์ แต่สิงโตที่ควรจะอาศัยอยู่ในทุ่งหญ้ากว้างใหญ่กลับถูกขังอยู่ในกรงแคบๆ บางครั้งสิงโตก็เกิดความอึดอัดและพยายามหลบหนีออกจากสวนสัตว์ ซึ่งในกรณีเช่นนี้ ทางเลือกของมนุษย์ก็มีเพียงทางเดียวคือการฆ่า ในปี 2566 ที่ประเทศเกาหลีใต้ เกิดเหตุการณ์สิงโตชื่อ ‘ซาซูนอี’ ที่ถูกขังอยู่ในกรงแคบๆ มาเป็นเวลา 15 ปี หลบหนีออกจากฟาร์มแห่งหนึ่งและถูกฆ่าตายหลังจากหลบหนีออกไปได้เพียง 1 ชั่วโมง ผลการสอบสวนพบว่าฟาร์มดังกล่าวไม่ได้ดำเนินการอย่างผิดกฎหมาย แต่เป็นความประมาทของเจ้าของฟาร์มที่ทำให้ซาซูนอีได้ออกไปเดินเล่นนอกกรงเป็นครั้งแรกในรอบ 15 ปีในบริเวณพุ่มไม้ห่างจากฟาร์มเพียง 20 เมตร และจบชีวิตลงในที่สุด เรื่องราวของซาซูนอีทำให้เราต้องคิดทบทวนว่าการนำสัตว์มาใช้เป็นเครื่องมือเพื่อความบันเทิงของมนุษย์นั้นเหมาะสมหรือไม่

การสูญพันธุ์ของสิงโต นักล่าในป่า จะส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศโดยรวมอย่างมาก หากสิงโตหายไป จำนวนประชากรสัตว์กินพืชจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและพืชพันธุ์ก็จะลดลงอย่างรวดเร็วเช่นกัน การสูญพันธุ์ของสิงโตเพียงชนิดเดียวอาจนำไปสู่ผลลัพธ์ที่น่าสลดใจยิ่งกว่านั้น นั่นคือการทำลายสมดุลของห่วงโซ่อาหารและระบบนิเวศ

ดิสนีย์ ผู้สร้างภาพยนตร์แอนิเมชั่นชื่อดังระดับโลกเรื่อง ‘ไลออนคิง’ ได้ร่วมมือกับกองทุนฟื้นฟูสิงโต (LRF) ในการรณรงค์ ‘ปกป้องฝูงสิงโต’ (Protect the Pride) เพื่อปกป้องสิงโตจากการใกล้สูญพันธุ์ ในช่วง 25 ปีที่ผ่านมาระหว่างการสร้างภาพยนตร์เรื่อง ‘ไลออนคิง’ จนถึงการเริ่มรณรงค์ ‘ปกป้องฝูงสิงโต’ สิงโตในแอฟริกาลดลงไปครึ่งหนึ่ง ดิสนีย์ระบุว่าจะสนับสนุนโครงการนี้ผ่านการระดมทุนเพื่อปกป้องถิ่นที่อยู่อาศัยของสิงโต ตรวจสอบจำนวนประชากร และร่วมฟื้นฟูจำนวนประชากรสิงโต เราหวังว่าความสนใจและความพยายามเหล่านี้จะช่วยรักษาราชาแห่งสัตว์ป่าไว้ได้