Zazwyczaj, kiedy mówimy o „żyrafie”, wyobrażamy sobie zwierzę o pomarańczowych plamach. Czy wiecie, że istnieją żyrafy całkowicie białe?

Tak naprawdę białe żyrafy to nie osobny gatunek, a osobniki z zaburzeniem genetycznym. Powstają one w wyniku rzadkiej choroby genetycznej zwanej lucyzmem (albinizmem częściowym), która powoduje utratę pigmentu we wszystkich częściach ciała oprócz oczu. Do 2020 roku na Ziemi żyły tylko trzy białe żyrafy. Dwie z nich zostały zabite przez kłusowników, a ostatnia żyje do dziś. Kenijski Zarząd Ochrony Zwierząt monitoruje jedyną białą żyrafę, przyczepiając GPS do jej rogów.

Ale to nie tylko białe żyrafy są zagrożone wyginięciem. Zwykłe żyrafy, które wszyscy znamy, również znajdują się na liście gatunków zagrożonych.

Żyrafy zostały sklasyfikowane przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) jako gatunek zagrożony. Żyrafa jest w kategorii „VU” (Near Threatened), co oznacza, że w ciągu kilku miesięcy lub lat może być zagrożona wyginięciem w środowisku naturalnym. Obecnie na świecie żyje około 68 000 żyraf. Liczba żyraf zmniejszyła się o ponad 90% w porównaniu z początkiem XX wieku. Ich populacja nadal maleje.

Żyrafy szeroko rozpowszechnione były w Afryce, w tym w Kamerunie, Republice Środkowoafrykańskiej, Etiopii, Mozambiku, Kenii, Tanzanii itd. W niektórych krajach afrykańskich żyrafy już wyginęły. Program Środowiskowy ONZ (UNEP) ogłosił w 2020 roku, że w siedmiu krajach afrykańskich, w tym w Senegalu, Nigerii i Gwinei, żyrafy wyginęły. Jeśli tak dalej pójdzie, być może w innych krajach, gdzie żyrafy jeszcze występują, nie będzie ich już można zobaczyć.

Głównym powodem zagrożenia dla żyraf jest utrata siedlisk. Obszary trawiaste, które stanowią środowisko naturalne żyraf, ulegają degradacji w wyniku rozwoju gospodarczego lub zmian klimatycznych. Utrata siedlisk oznacza również utratę pokarmu. Żyrafy, ze względu na swój wzrost, żywią się liśćmi z wysokich drzew. Jednakże wycinka lasów, spowodowana ekspansją gospodarczą, pozbawia żyrafy pożywienia. Ogrodzenie pastwisk i prowadzenie działalności rolniczej również wpływa na żyrafy. Żyrafy są wysokie, ale nie potrafią przeskoczyć płotów i nie mogą swobodnie przemieszczać się w poszukiwaniu siedliska. Czasami zdarza się, że żyrafy wyruszają w dalszą podróż, ale często giną pod kołami samochodów, próbując przekroczyć autostrady wybudowane przez ludzi.

Zmniejszenie się areału siedlisk żyraf prowadzi do ich skupienia w niewielkich grupach. W takich warunkach rozmnażanie się może skutkować narodzinami żyraf z genetycznymi słabościami. To z kolei powoduje utratę różnorodności genetycznej, zmniejszając szanse na ocalenie żyraf przed wyginięciem.

Kłusownictwo jest również jednym z czynników, które zagrażają żyrafom. Ludzie nie zdają sobie sprawy z zagrożenia wyginięciem tego gatunku i często nielegalnie polują na żyrafy, ponieważ gatunek ten nie jest powszechnie uznawany za zagrożony. W Stanach Zjednoczonych handel kościami i skórą żyraf nie jest nielegalny, co zachęca kłusowników do polowania. Aby temu zapobiec, World Wildlife Fund (WWF) domaga się zastosowania restrykcji w handlu żyrafami, argumentując, że ich wymieranie stanowi poważne zagrożenie.

Z powodu zmian klimatycznych w siedliskach żyraf występują intensywne opady deszczu. W przypadku silnych opadów deszczu, żyrafy mają wyższe ryzyko śmierci. Silne opady sprzyjają rozwojowi różnych mikroorganizmów, w tym pasożytów, zwiększając ryzyko chorób u żyraf. Szybki wzrost roślin w wyniku intensywnych opadów deszczu powoduje spadek wartości odżywczej roślin, co może wpłynąć na stan odżywienia żyraf. Z kolei częste susze spowodowane zmianami klimatu także stanowią problem dla żyraf.

Istnieje wiele czynników, które zagrażają żyrafom. Najważniejszym z nich jest utrata siedlisk. Aby ochronić siedliska żyraf, konieczne jest współpraca między organizacjami ochrony środowiska i rządami krajów afrykańskich.