Rybitwa białobrzucha (Rice's whale), której pozostało zaledwie 26 osobników, w wyniku wycieku ropy z Deepwater Horizon

Czy słyszeliście kiedyś o wielorybie ryżowym (Rice's whale)? Ponieważ jego nazwa została nadana zaledwie około 3 lat temu, wiele osób może nie kojarzyć tej nazwy. Wieloryb ryżowy był wcześniej klasyfikowany jako podgatunek wieloryba sejwala (Bryde's whale), ale w 2021 roku, w wyniku badań przeprowadzonych przez amerykańską Narodową Administrację Oceanów i Atmosfery (National Oceanic and Atmospheric Administration, NOAA), został uznany za nowy gatunek – wieloryba ryżowego.

Ten wieloryb ryżowy, osiągający długość około 13 metrów i wagę około 27 ton, został niestety sklasyfikowany jako gatunek zagrożony wyginięciem zaledwie rok po nadaniu mu nowej nazwy. Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), szacuje się, że obecnie żyje około 26 dorosłych osobników wieloryba ryżowego. Eksperci uważają, że katastrofa ekologiczna spowodowana wyciekiem ropy naftowej z platformy Deepwater Horizon w 2010 roku przyczyniła się do tak małej liczby osobników tego gatunku.

20 kwietnia 2010 roku na Zatoce Meksykańskiej doszło do eksplozji platformy wiertniczej Deepwater Horizon. Eksplozja spowodowana przeciążeniem silnika spowodowała pożar, który próbowano ugasić. Jednak po 36 godzinach platforma zatonęła, a przewody wiertnicze przewróciły się na bok, co doprowadziło do ogromnego wycieku ropy naftowej. Do wypadku doszło w kwietniu, ale całkowite uszczelnienie wycieku nastąpiło dopiero 19 września, czyli po około 5 miesiącach. W tym czasie do morza wyciekła ogromna ilość ropy naftowej, a żyjące w pobliżu morskie stworzenia poniosły ogromne straty.

Wieloryb ryżowy to jeden z gatunków, które ucierpiały w wyniku tego wypadku. Zatoka Meksykańska, gdzie żyje ten gatunek, była obszarem, na którym doszło do katastrofy, co szczególnie dotknęło wieloryby ryżowe. W tamtym czasie nie używano jeszcze nazwy „wieloryb ryżowy”, więc trudno oszacować dokładny rozmiar szkód. Jednak eksperci szacują, że w wyniku katastrofy Deepwater Horizon populacja wielorybów ryżowych zmniejszyła się o około 22%.

Wieloryb ryżowy został sklasyfikowany przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) jako gatunek krytycznie zagrożony (CR). Oznacza to, że jest on w dużym stopniu zagrożony wyginięciem. NOAA podejmuje szereg działań w celu zapobieżenia wyginięciu wieloryba ryżowego.

Duże wieloryby, takie jak wieloryb ryżowy, są narażone na kolizje z statkami. Ze względu na swoją naturę, wieloryby muszą wynurzać się na powierzchnię, aby oddychać, co zwiększa ryzyko kolizji ze statkami. NOAA zaleca ograniczenie prędkości statków i zmianę ich tras, aby zapobiec kolizjom z wielorybami. Ponadto NOAA zwraca uwagę na problem hałasu podwodnego, który zakłóca komunikację wielorybów, które porozumiewają się za pomocą ultradźwięków. Zwiększony poziom hałasu podwodnego nie tylko ogranicza komunikację wielorybów, ale także może powodować u nich stres, dlatego konieczne jest szybkie rozwiązanie tego problemu. NOAA zaktualizowała wytyczne dotyczące oceny antropogenicznego hałasu, który wpływa na morskie ssaki.

Poza tym NOAA podejmuje działania mające na celu ratowanie zagrożonych zwierząt, przeprowadzanie badań zdrowotnych oraz badanie przyczyn zagrożeń. NOAA edukuje społeczeństwo na temat zagrożeń, na jakie narażone są morskie stworzenia, w tym wieloryby ryżowe.

Pozostało zaledwie 26 wielorybów ryżowych. Mam nadzieję, że nazwa tego gatunku będzie używana jeszcze przez długi czas.