Elk jaar belandt 13 miljoen ton afval in de zee. Dit is gelijk aan een vrachtwagen vol afval die elke minuut wordt gedumpt, waarvan plastic elke seconde in de zee belandt. Het is nu gebruikelijk om nieuws te zien over dieren die doodgaan door het eten van zeeafval.

Zee-schildpadden die massaal sterven door het eten van zeeafval dat ze voor voedsel aanzien, dolfijnen die verstrikt raken in verlaten netten, een dode potvis met een enorme hoeveelheid plastic in zijn maag ⋯ Nu zijn deze nieuwsberichten zo talrijk dat de ernst ervan dreigt te vervagen. Het probleem van zeeafval is niet alleen belangrijk voor mensen die om dieren geven. Niet alleen dieren, maar ook mensen worden getroffen door zeeafval.

In 2020 werd een enorme hoeveelheid afval aangetroffen aan de kust van Honduras. Het afval bedekte de kustlijn tot het punt dat het water niet meer zichtbaar was. De bergen afval, die tot aan de huizen van de lokale bevolking reikten, bestonden voornamelijk uit plastic.

Plastic, dat ons leven gemakkelijker heeft gemaakt, is nu de vijand van de aarde geworden. Door zijn duurzame eigenschappen en lichte gewicht blijft plastic drijven in de zee, waar het zich verzamelt en eilanden vormt. Het bekendste voorbeeld is de "Great Pacific Garbage Patch", een gigantisch eiland van afval in de Stille Oceaan. Door de cirkelvormige stroming van de Kuroshio- en Noord-Pacifische stroming verzamelt afval zich in gebieden met weinig stroming. De hoeveelheid plastic afval die de GPGP vormt, wordt geschat op meer dan 1 biljoen stuks, met een oppervlakte van 1,6 miljoen vierkante kilometer, die nog steeds groeit. Het meest verontrustende is dat het eiland in 1997 voor het eerst werd ontdekt. Dit toont aan dat het probleem van zeeafval al langere tijd ernstig is, lang voordat de klimaatcrisis een wereldwijd milieuprobleem werd. Hoewel de concentratie van afval in één gebied een goede kans is om afval op grote schaal te verzamelen, is er geen enkel land dat bereid is de verantwoordelijkheid op zich te nemen om het afval op te ruimen, omdat het zich buiten de territoriale wateren van welk land dan ook bevindt.

Gelukkig zijn er een aantal milieuorganisaties die het voortouw nemen in het opruimen van zeeafval. In 2022 heeft de Nieuw-Zeelandse milieuorganisatie "The Ocean Cleanup" 100 ton afval uit de GPGP verwijderd. In Australië is de "Seabin", een afvalbak voor de zee, ontwikkeld en geïnstalleerd in havens over de hele wereld. Dit heeft geleid tot de verwijdering van 1,4 ton zeeafval per jaar. Ondanks de inspanningen van deze en andere milieuorganisaties is de omvang van het afvaleiland zo groot dat hun inspanningen ontoereikend zijn.

Om het probleem van zeeafval aan te pakken, is samenwerking op internationaal niveau noodzakelijk. De grootste uitdaging is het reguleren van het gebruik van plastic. Daarom is het sluiten van een internationaal verdrag over plastic in 2024 van cruciaal belang. Dit verdrag heeft als doel de plasticproductie met 75% te verminderen tegen 2040. Om tot een verdrag te komen, is aandacht van een breed publiek noodzakelijk.