Wie had gedacht dat er vissen met handen bestaan: de bedreigde Handfish

Heeft u wel eens gehoord van een vis die op zijn handen loopt?

Deze vis, die lijkt alsof hij armen heeft, is de roodhandvis (Redhandfish). Het is een zeldzame soort die in 2018 in Australië is ontdekt. Volgens de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) zijn er ongeveer 100 exemplaren gerapporteerd. De roodhandvis leeft op het Australische eiland Tasmanië, in het zuiden van het land.

Maar de roodhandvis is niet de enige vis met handen, zo blijkt. In 2021 werd na 22 jaar de rozehandvis (Pinkhandfish) herontdekt. Naast deze twee soorten zijn er ook nog de gevlekte handvis (Spotted Handfish) en de gestreepte handvis (Ziebell Handfish).

Door het bijzondere uiterlijk van de handvissen willen steeds meer mensen deze dieren als huisdier houden. Dit heeft geleid tot een toename van illegale vangst van handvissen. Er zijn zelfs mensen die de eieren van de handvissen verzamelen. Alle soorten handvissen staan echter op de lijst van ernstig bedreigde diersoorten.

De roodhandvis, gevlekte handvis en gestreepte handvis staan allemaal op de Rode Lijst van de IUCN met de status 'Critically Endangered' (CR). De rozehandvis staat op de Rode Lijst met de status 'Endangered' (EN).

Men vermoedt dat de roodhandvis met uitsterven wordt bedreigd door klimaatverandering, die leidt tot veranderingen in de watertemperatuur, en door watervervuiling. Afvalwater uit steden stroomt de zee in, waardoor het leefgebied van de handvis wordt vernietigd. De roodhandvis heeft een zeer lage voortplantingscapaciteit, waardoor het moeilijk is om het aantal dieren op peil te houden.

Daarom heeft het IMAS (Institute for Marine & Antarctic Studies) van de Universiteit van Tasmanië geprobeerd om roodhandvissen kunstmatig te kweken. Deze poging was succesvol, want er zijn 21 roodhandvissen geboren. Aangezien het aantal handvissen erg laag is en de dieren met uitsterven worden bedreigd, zijn er verschillende initiatieven om de soort te beschermen.

Het handvisbeschermingsproject (Handfish Conservation Project) zet zich in voor het behoud van verschillende soorten handvissen, waaronder de roodhandvis.

Een opvallend onderdeel van dit project is het geven van namen aan handvissen. Mensen kunnen voor 1000 dollar een roodhandvis adopteren en een naam geven. Hoewel het niet mogelijk is om een roodhandvis als huisdier te houden, kunnen mensen door een naam te geven hun steun en affectie tonen. De donaties worden gebruikt voor het beschermen en monitoren van de roodhandvissen, en voor onderzoek naar het behoud van de soort. Er zijn nog veel handvissen zonder naam, dus overweeg eens om een naam te geven aan een handvis!

De gestreepte handvis is al meer dan 10 jaar niet meer gezien en wordt gevreesd dat hij is uitgestorven. Het handvisbeschermingsproject roept mensen op om meldingen te doen als ze een gestreepte handvis spotten. Naast het verzamelen van meldingen wordt er ook gewerkt aan het beschermen van het leefgebied, het doen van onderzoek en het monitoren van de aantallen. Hopelijk kunnen de inspanningen van de onderzoekers en de aandacht van het publiek ervoor zorgen dat we nog lang van de handvissen kunnen genieten.